20 stycznia 2023

Zwierzę podczas postępowania w sądzie

Co się dzieje ze zwierzętami podczas sprawy w sądzie?

Wielu z nas posiada w domu pupila. Gdzie natomiast pojawia się powszechność zjawiska, tam również powstają punkty styczne z prawem. Sprawy dotyczące zwierząt mają bardzo szerokie spektrum w polskim prawie. Na gruncie cywilnym sprawy mogą na przykład dotyczyć sporów właścicielskich o zwierzę lub o odszkodowanie za zranienie lub doprowadzenie do śmierci zwierzęcia. Na gruncie karnym istnieje szereg typów czynów zabronionych, które dotyczą bezpośrednio lub pośrednio zwierząt. Z oczywistych względów większość przepisów mających związek ze zwierzętami stanowią domenę prawa administracyjnego. To właśnie w tej gałęzi prawa znajdziemy przepisy o pozwoleniach na konkretne gatunki zwierząt czy o środkach służących ochronie zwierząt. Gdzie pojawiają się punkty styczne z prawem, tam muszą pojawić się postępowania przed organami administracyjnymi oraz przed sądami. Co się dzieje ze zwierzętami podczas sprawy w sądzie lub przed organem administracji publicznej?

Zwierzęta domowe i gospodarstwa domowego

Zwierzęta powszechnie spotykane, jak koty, psy czy gryzonie co do zasady w trakcie postępowania pozostają z dotychczasowym właścicielem. Oczywiście wszystko zależy od charakteru sprawy. W przypadku stwierdzenia, że właściciel zwierzęcia się nad nim znęca możliwe jest czasowe odebranie zwierzęcia i przekazanie go do odpowiedniej instytucji. Obecnie są to schroniska dla zwierząt, gospodarstwa rolne i ogrody zoologiczne. Przepisy pozostawiają jednak szereg luk. Wymagają one bowiem od podmiotu przyjmującego zwierzę zapewnienia odpowiednich warunków bytowania oraz opieki weterynaryjnej.

Zwierzęta zagrożone, chronione i niebezpieczne

Zapewnienie warunków bytowych i opieki weterynaryjnej dla zwierząt domowych jest wymagające, ale w granicach możliwości finansowo-organizacyjnej podmiotów wymienionych w ustawie o ochronie zwierząt. Sytuacja zmienia się w przypadku zwierząt objętych ochroną, zwierząt CITES (objętych tzw. konwencją waszyngtońską), zwierząt niebezpiecznych i z gatunków obcych inwazyjnych. W takich wypadkach najczęściej podmiotami zobowiązanymi do przyjęcia są ogrody zoologiczne. Te natomiast niechętnie przyjmują te kategorie zwierząt. Należy pamiętać, że zwierzęta np. pochodzące z przemytu najczęściej nie mają aktualnych badań i mogą stanowić potencjalne zagrożenie dla innych osobników z gatunku, już rezydujących w ogrodzie zoologicznym. Swoistą luką prawną jest również kwestia rozliczenia kosztów przechowania takich zwierząt.

Odpowiedź ustawodawcy – Centralny Azyl dla Zwierząt

W celu urzeczywistnienia przepisów o ochronie zwierząt ustawodawca powołał do życia Centralny Azyl dla Zwierząt. Będzie to instytucja finansowana bezpośrednio z budżetu państwa, która rozpocznie swoje działanie dnia 1 stycznia 2024 r. Azyl położony będzie w miejscowości Warszawianka w gminie Lesznowola (województwo mazowieckie). Zwierzę przekazane do Centralnego Azylu ma pozostawać w nim do czasu uregulowania jego stanu prawnego. Po pobycie zwierzę albo będzie wracać do rąk dotychczasowego posiadacza lub właściciela albo przejdzie na własność Skarbu Państwa.

Takie rozwiązanie w opinii ustawodawcy ma urzeczywistnić ochronę zwierząt oraz zlikwidować luki prawne. Dzięki utworzeniu specjalnej jednostki budżetowej szczególne kategorie zwierząt będą mogły w razie potrzeby otrzymać warunki bytowe i opiekę weterynaryjną. Transport zwierząt, z ustawowymi wyjątkami, ma być organizowany przez Centralny Azyl dla Zwierząt.

W czym możemy pomóc?

W naszej Kancelarii wiemy, jak szczególną rolę w życiu człowieka pełnią zwierzęta. Nasi prawnicy mogą Państwu pomóc w sporach dotyczących szkód na zwierzętach, a także w postępowaniach karnych i administracyjnych prowadzonych na podstawie przepisów o ochronie zwierząt. Zapraszamy do kontaktu.

Autor:

 

Aplikant radcowski Kacper Lewandowski