5 stycznia 2023

Zmiany w prawie konsumenckim w 2023 r.

Zmiany w prawie konsumenckim

Od 1 stycznia 2023 r. nastąpiła rewolucja w przepisach konsumenckich. Od początku roku w obrocie konsumenckim nie stosuje się przepisów o rękojmi uregulowanych w Kodeksie cywilnym. Zapraszamy na krótkie omówienie jakie zmiany w prawie konsumenckim nastąpiły oraz co one w praktyce oznaczają.

Co się zmieniło?

W miejsce przepisów o rękojmi z Kodeksu cywilnego od początku 2023 r. stosuje się przepisy Działu 5a ustawy o prawach konsumenta. Warunkiem zastosowania nowych regulacji jest zawarcie umowy dotyczącej przeniesienia własności rzeczy między osobą fizyczną ze statusem konsumenta, a przedsiębiorcą. Jako umowę przenoszącą własność traktujemy umowę sprzedaż, umowę o dzieło czy umowę dostawy. Dla omawianej ustawy ważne jest wyłącznie przeniesienie własności towaru (rzeczy).

Nowe przepisy wprowadzają zaktualizowany katalog cech oraz parametrów, które towar musi posiadać, aby być zgodnym z umową w obrocie konsumenckim. Jednocześnie zmodyfikowana została odpowiedzialność sprzedawcy w przypadku zapewnień publicznych przedsiębiorcy udostępnionych w szczególności w reklamie lub na etykiecie.

Najpoważniejsze zmiany

Prawdziwym novum w przepisach są jednak kwestie szczegółowe. Po pierwsze wyprowadzenie regulacji z Kodeksu cywilnego spowodowało, że zmieniły się terminy przedawnienia. Dotychczas zgodnie z art. 568 k.c. roszczenia z rękojmi przedawniały się z upływem roku od dnia ujawnienia wady. Od 1 stycznia 2023 r. roszczenia konsumenta przedawniają się jednak na zasadach ogólnych, a więc z upływem lat sześciu. Warunkiem jest jedynie wykrycie wady w okresie dwóch lat od dnia dostarczenia towaru.

Zgodnie z wymogami dyrektywy SDG wprowadzony został również system hierarchiczny ochrony praw konsumenta. Od początku roku konsument w pierwszej kolejności może domagać się naprawy lub wymiany zamówionego towaru. Dopiero w sytuacji, w której naprawa okaże się być niecelowa (np. nieopłacalna ekonomicznie) konsument będzie uprawniony do złożenia oświadczenia o obniżeniu ceny albo odstąpienia od umowy.

W założeniu projektu dyrektywy, ale i samej nowelizacji wskazuje się na dwojakie cele takiego rozwiązania. Po pierwsze, ochrona konsumentów ma być teraz realizowana w sposób efektywny i możliwie najkorzystniejszy dla zainteresowanych. Po drugie ma wspierać koncepcję tzw. gospodarki o obiegu zamkniętym. Chodzi przede wszystkim o optymalizację wykorzystywania zasobów i surowców w ramach zrównoważonego rozwoju.

Zmianie uległy również rozliczenia pieniężne związane ze zwrotem towarów. W świetle obecnie obowiązujących przepisów przedsiębiorca ma obowiązek zwrócić konsumentowi cenę (a więc dokładnie kwotę, którą uiścił konsument) w terminie 14 dni od dnia otrzymania towaru (lub dowodu jego zwrotu). Sam transfer pieniędzy powinien nastąpić w taki sam sposób, w jaki konsument środki wpłacił. Ewentualnie za zgodą konsumenta możliwy jest zwrot za pośrednictwem innej platformy płatniczej, o ile nie wygeneruje to dodatkowych kosztów.

Na koniec zostawiliśmy art. 43e ust. 4, który będzie wiązał się z istotnym przetasowaniem w procesach reklamacyjnych. Od początku roku obowiązuje bowiem nowe domniemanie – domniemanie istotności wady. Oznacza to w praktyce, że to przedsiębiorca w ewentualnym procesie będzie musiał wykazywać, że wada nie jest wadą istotną.

W czym możemy pomóc?

Dynamiczne zmiany w prawie na początku nowego roku mogą przyprawiać o ból głowy. Jeśli potrzebują Państwo pomocy przy odnalezieniu się w zmianach prawa konsumenckiego albo mają Państwo problemy z realizacją swoich praw zapraszamy do kontaktu.

Autor:

 

Aplikant radcowski Kacper Lewandowski